نشریه نثر پژوهی ادب فارسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان،نثر فارسی Journal of Prose Studies in Persian Literature

ایجازهای ابهام‌پرور در نثر چهار عنصر بیدل

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه قم

2 دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه قم.

چکیده

بیدل دهلوی شاعر معروف سبک هندی، علاوه بر اشعار، آثار نثر نیز دارد. نثر بیدل نیز مانند شعر او مشکل و پیچیده است. یکی از پیچیدگی‌ها ناشی از زبان پر ایجاز و ابهام آفرین او در نثر است. در حالی که در نثر به دلیل رهایی از وزن و قافیه می‌بایست ابهام آفرینی هنری، کمتر باشد، اما اینگونه نیست. یک عامل مهم در این ابهامها، شکل دستوری ترکیبها و جمله‌هاست که با حذف و ایجاز همراه است. حذف‌هایی که ـ در حیطه‌ی دستور زبان و موجز گوییِ بدیعی ـ در چهارعنصر انجام شده، باعث تعقید معنایی و دیریاب شدن جملات گشته‌اند و آمیختگی این موارد با دیگر ابزار‌های بیانی و بدیعی بر ابهام متن افزوده است. هدف این مقاله بررسی عوامل ابهام‌ها بر مبنای هنجار‌های دستوری و کشف جملات زیرساخت، به کمک عوامل بیانی و بدیعی است. ما برای بررسی دقیق، جملات و ترکیباتِ مبهم را براساس نیاز، از نظر بدیعی، بیانی و دستوری تحلیل کرده‌ایم و برای فهم معنا، الگوهایی دستوری ارائه کرده‌ایم. علاقۀ بیدل به موجز گویی، ترکیب‌سازی با مصدر، توسعۀ معنای فعلی، ایجاد رابطۀ این همانی در برخی ترکیبات و حذف‌ عناصر دستوری همراه با تزاحم خیال، در کنار عدم تسلط کامل او به قواعد زبان فارسی، باعث ابهام در نثر چهار عنصر شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Ambiguity-arising Brevities in the Prose of Bidel's Chahar 'Unsor (Four Elements)

نویسندگان [English]

  • mahmoud mehravaran 1
  • mahdi ghasemi 2
1 Faculty Member of Persian Language and Literature Department of Qom University
2 PhD student of Persian Language and Literature, Qom University.
چکیده [English]

The famous Indian poet Biddle Dehlavi, in addition to poetry, also has prose works. Biddle's prose is as difficult as his poetry. One of the complexities lies in his promising and ambiguous language in prose. While in prose, because of the weight and rhyme release, there should be less artistic ambiguity, but this is not the case. An important factor in these ambiguities is the grammatical form of combinations and sentences that are associated with deletion. The deletions that have been made in grammatical terms and intonation in four parts have led to the termination of meaning and the repetition of sentences and the blending of these with other expressive tools has added to the ambiguity of the text. The purpose of this paper is to study the factors of ambiguity based on grammatical norms and the discovery of infrastructure sentences, with the help of expressive and innovative elements. We have analyzed anecdotally, expressively and grammatically, for precise examination, vague sentences and combinations based on need and for the meaning of the meaning, we have provided some grammatical patterns. Bidel's interest in knitting, combining with infusion, the development of the present meaning, Creating the relationship of this one in some combinations and removing the grammatical elements associated with the confusion of imagination, along with his lack of full control over the rules of the Persian language, he has been ambiguous in the four elements of prose.

کلیدواژه‌ها [English]

  • : Bidel Dehlavi
  • brevity
  • Ambiguity
  • chahar onsor
  • Grammatical patterns
  1. فهرست منابع

    1. بهار، محمّدتقی. (1370). سبک‌شناسی. جلد 3. چاپ ششم. تهران: انتشارات امیرکبیر.      
    2. بیدل دهلوی، ابوالمعانی عبدالقادر. (1342). چهارعنصر. جلد 1 و 4. کابل، ناشر: دپوهنی وزارت و دارالتالیف ریاست.
    3.  حسینی، سید حسن. (1368). بیدل، سپهری و سبک هندی. تهران: سروش. 
    4.  خلیلی، خلیل الله و عفّت مستشارنیا. (1386). فیض قدس. تهران: شریعتی افغانستانی.
    5. زرّین­کوب، عبدالحسین. (1372). با کاروان حلّه. چاپ هفتم. تهران: علمی.
    6. سلجوقی، صلاح الدین. (1380). نقد بیدل. چاپ دوم، تهران: عرفان.
    7. شفیعی کدکنی، محمّدرضا. (1379). شاعر آینه‌ها. چاپ پنجم. تهران: آگه.
    8. شمیسا، سروس. (1390). سبک‌شناسی نثر فارسی. تهران: میترا.
    9. صفا، ذبیح الله. (1370). تاریخ ادبیّات در ایران. جلد 5. تهران: فردوس.
    10. عُمَر، ماه جبین. (1387). ترکیبات خاص بیدل در چهار عنصر. دهلی نو: ﻣﺮﻛﺰ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﻓﺎﺭﺳﻲ ﺭﺍﻳﺰﻧﻲ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺟﻤﻬﻮﺭﻱ ﺍﺳﻼﻣﻲ.
    11. کاردگر، یحیی. (1396). مکتوب انتظار. تهران: صدای معاصر.
    12. ولی‌پور، عبدالله، همتی، رقیه. (1391). «گلگشتی در گُلزارِ چهار عنصر بیدل دهلوی». نشریۀ مطالعات شبه قارّه. سال چهارم. شمارۀ سیزدهم. صص 115- 140.
    13. ولی‌پور، عبدالله و همتی، رقیه. (1394). «تحریف، تصحیف و بدخوانی در چهار عنصر بیدل دهلوی». نشریۀ آینۀ میراث. شمارۀ 59. صص 215-236.
    14. ولی‌پور، عبدالله. (1393). «سیری در وادی معانی غزال، معرفی چهار عنصر بیدل دهلوی». آینۀ میراث. ضمیمۀ شمارۀ 36. صص 229-266.
    15. همایی، جلال الدین. (1389). فنون بلاغت و صناعات ادبی. تهران: اهورا.