نشریه نثر پژوهی ادب فارسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان،نثر فارسی Journal of Prose Studies in Persian Literature

تحلیل تطبیقی بن مایه‌های سیاست مدن در کتاب شهریار ماکیاولی و اخلاق ناصری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

سیاست مدن به رابطۀ دولت با ملّت و نقش سیاستمدارن و رهبران سیاسی بر زندگی شهروندان می‌پردازد. غایت سیاست مدن رفع خواسته‌ها و احتیاجات فردی، اجتماعی و معنایی در جامعه مدنی است. ماکیاولی راه های مختلف کسب و حفظ قدرت و رسیدن به مقام شهریاری و خصوصیّات و اخلاقیّات پادشاه را تشریح می‌کند و البته اساس نظریّه سیاسی او بر بدبینی نسبت به انسان‌ها استوار است. خواجه نصیر در سیاست ملک و آداب ملوک به اصول سیاست مدنی و مؤلفه‌های اخلاقی در حوزه سیاست پرداخته است. ماکیاولی اصول اخلاقی را بر اساس راهبردها و استراتژی‌های سیاسی اش بیان می‌کند حال آنکه خواجه نصیر راهکارهای سیاسی را بر اساس اصول اخلاقی تنظیم می‌کند و هر چه را که بااخلاقیات سازگار نیست به هیچ قیمتی نمی‌پسندد و این درست عکس دیدگاه ماکیاولی است. خواجه مهم ترین اصول سیاست مدنی را رعایت حال شهروندان مدینه می-داند اما ماکیاولی اندیشه‌ای متفاوت دارد و به مقتضای محیط و شرایط و زیردستان پادشاهانی که به شیوه‌های مختلف به حکومت رسیده‌اند، رفتارهای متفاوتی را پیشنهاد می‌کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Comparative analysis of civil policy themes in Machiavelli's The Prince and Naseri Morality

نویسندگان [English]

  • mokhtar ebrahimi
  • somayeeh sharooni
department university chamran of ahvaz
چکیده [English]

political leaders play within citizens lives. The purpose of civil policy is meeting individual, social and spiritual needs and requests in a civil society. The Prince by Niccolò Machiavelli and Naseri Morality by Khajeh-I Nasiroldin Tosi are two books that represent the principles of civil policy. The main base of this study is the analysis of similar and non- similar themes of these two politician thinkers. Machiavelli explains the different ways of acquiring and holding power, getting prince position, and the characteristics and moralities of the kings, however, pessimism towards human forms the base of his political theory. Khajeh Nasir, in kingship policy, concentrates on the civil policy principles and moral codes in politics. Machiavelli declares moral codes based on his political approaches and strategies and however, Khajeh Nasir uses moral principles as the foundations of political approaches and totally refuses everything incompatible with moralities which is a reverse picture of Machiavelli's viewpoint. Khajeh proposes respecting the citizens as the most significant principle of civil policy. On the other side, Machiavelli states a different strategy which proposes various treats depending situation and condition and the subalterns who came into power in different ways.

کلیدواژه‌ها [English]

  • : civil policy
  • Machiavelli
  • prince
  • Khajeh Nasir
  • Naseri Morality
  1. منابع

    الف) کتاب­ها

    1.  آشوری، داریوش. (1395). دانشنامۀ سیاسی: فرهنگ اصطلاحات سیاسی. تهران: مروارید.
    2. ارسطو. (1356). اخلاق نیکو ماخوس. ترجمه محمدحسن لطفی، تهران: انتشارات طرح نو.
    3. ضیمران، محمد. (1387). میشل فوکو: دانش و قدرت. چاپ چهارم، تهران: هرمس.
    4. علوی مقدم، سید محمد و اشرف زاده، رضا. (1373). گزیدۀ اخلاق ناصری. تهران:توس.

    5. ماکیاولی، نیکلا. (1327). شهریار. ترجمه محمود محمود. تهران: نگاه.

    6. مدرس رضوی، محمدتقی. (1354). احوال و آثار خواجه نصیرالدّین طوسی. تهران: انتشارات بنیاد فرهنگ ایران.

     

    ب) مقاله­ها       

    1. حاجلی، علی(1395). «فوکو، گفتمان، تحلیل گفتمان». فصلنامۀ انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات. شماره 42. صص 141- 113.

    2. جهانبگلو، رامین.(1372). «ماکیاولی و اندیشۀ رنسانس». کلک. شماره 40. صص 30-25.

    3. فردوس، آقاگل­زاده و غیائیان، مریم­السادات. (1386). «رویکرد غالب در تحلیل گفتمان انتقادی». زبان و زبان­شناسی. شماره سوم. صص 54-39.

    4. فاضلی، محمد. (1383). «گفتمان و تحلیل گفتمان انتقادی». پژوهشنامۀ علوم انسانی و اجتماعی. شماره چهاردهم. صص 109-82.

         5. سرمست، بهرام. (1388). «مفاهیم اساسی در اندیشه سیاسی ماکیاولی». مطالعات سیاسی. شماره 3. صص 141 – 123.

    6. شریعت، فرشاد و نادری باب اناری، مهدی. (1390). «جدال اخلاق و سیاست در اندیشۀ خواجه نصیرالدّین طوسی و نیکولا ماکیاولی». پژوهشنامه علوم سیاسی. شمارۀ 1. صص 116 – 87.

    7. یحیایی ایله­ای، احمد. (1390). «تحلیل گفتمان چیست؟». تحقیقات روابط عمومی. شماره 60. صص 65-58.