Re-Conjugation of Single Paradigms of Middle Period in the Modern Period (A Historical Evolution in Persian Language)

Document Type : Research Paper

Authors

1 Assistant Professor, University of Birjand

2 Associate Professor, Tarbiat Modaress University

Abstract

There is a process in Persian language in which Middle period's single paradigm are not recognized as a paradigm, but are accepted as a simple element, and not derived, in the verbal system and are re-conjugated. The reason is that with the loss of some verbal features in Persian such as verb determinates, several paradigms constructed by using those features, and still existing in language, have turned into simple and fixed words; the features constructing those paradigms are also unknown. On the other hand, affected by the analogy rule, irregular paradigms gradually move toward regulation. This historical process can be observed at two levels: 1. Lexical- Morphological level, 2. Morphological level. In Lexical-Morphological level two third person singular single paradigms, and the imperative verb of "to be" (būdan) have been considered as stems and re-conjugated in the new period: 1. hast, 2. bāš. In Morphological level, two verbal constructions, in general, and not from a specific infinitive, have been re-conjugated: 1. third person singular of the implicit verb; 2. optative verb. 

Keywords

References

  1. فهرست منابع

    الف) کتاب­ها

    1. ابوالفتوح رازی .(1371). روض الجنان و روح الجنان فی تفسیرالقرآن. 20 جلد. به کوشش محمّد جعفر یاحقی و محمّد مهدی ناصح. مشهد: بنیاد پژوهش‌های اسلامی.
    2. ابوالقاسمی، محسن. (1373). ماده‌های فعل‌های فارسی دری. تهران: ققنوس.
    3. ابوالقاسمی، محسن. (1375). دستور تاریخی زبان فارسی. چاپ اول. تهران: سازمان تهیه و تدوین کتب علوم‌انسانی دانشگاه‌ها (سمت).
    4. ___________ (1381). دستور تاریخی زبان فارسی. چاپ سوم. تهران: سازمان تهیه و تدوین کتب علوم‌انسانی دانشگاه‌ها (سمت).
    5. احمدی گیوی، حسن. (1380). دستور تاریخی فعل. 2 جلد. تهران: قطره.
    6. اخوینی، ابوبکر ربیع بن احمد. (1344). هدایة المتعلمین فی‌الطب. مشهد: انتشارات دانشگاه مشهد.
    7. امیرمعزّی. (1318). دیوان. به کوشش عباس اقبال آشتیانی. تهران: اسلامیه.
    8. انوری ابیوردی، اوحدالدین. (1372). دیوان. 2 جلد. به تصحیح محمد تقی مدرس رضوی. تهران: زوار.
    9. انوری، حسن و احمدی گیوی، حسن. (1387). دستور زبان فارسی 2. تهران: انتشارات فاطمی.
    10. ایوب طبری، محمد. (1349). مفتاح‌المعاملات. به تصحیح محمد امین ریاحی. تهران: انتشارات بنیاد فرهنگ ایران.
    11. آموزگار، ژاله و تفضّلی، احمد. (1382). زبان پهلوی: ادبیات و دستور آن. تهران: انتشارات معین.
    12. بلعمی، ابوعلی. (1341). تاریخ بلعمی. به تصحیح ملک الشعراء بهار. به کوشش محمّد پروین گنابادی. تهران: انتشارات وزارت فرهنگ.
    13. بهار، محمّدتقی. (1375). سبک‌شناسی. 3 جلد. تهران: مؤسسۀ انتشارات امیرکبیر.
    14. بیهقی، ابوالفضل. (1356). تاریخ بیهقی. به تصحیح علی اکبر فیاض. مشهد: انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد.
    15. پند پیران. (1357). به تصحیح جلال متینی. تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
    16. تاریخ سیستان. (1314). به تصحیح ملک الشعرای بهار. تهران: مؤسسه کلاله خاور.
    17. جمال‌الدین اصفهانی. (1320). دیوان. به تصحیح وحید دستگردی. بی‌نا.
    18. چگنی، ابراهیم. (1382). فرهنگ دایرة المعارفی زبان و زبان‌ها. لرستان: انتشارات دانشگاه لرستان.
    19. حقوقی، عسگر. (1384). تحقیق در تفسیر ابوالفتوح رازی (سبک ادبی و روش تفسیری). 3 جلد. مجموعه آثار کنگرۀ بزرگداشت شیخ ابوالفتوحرازی5. قم: دارالحدیث.
    20. خواجه نظام‌الملک. (1364). سیرالملوک (سیاست‌نامه). به تصحیح هیوبرت دارک. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
    21. راستارگویوا، و. س. (1379). دستور زبان فارسی میانه. ترجمه ولی‌الله شادان. تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
    22. سنایی غزنوی، ابوالمجد مجدودبن آدم. (1341). دیوان. مصحح مدرس رضوی. تهران: ابن سینا.
    23. صادقی، علی اشرف. (1357). تکوین زبان فارسی. تهران: دانشگاه آزاد ایران.
    24. عراقی، فخرالدین. (1338). کلیات. مصحح سعید نفیسی. تهران: سنایی.
    25. عطار نیشابوری، فریدالدین. (1325). تذکره‌الاولیاء.2 جلد. به تصحیح رینولد‌الن نیکولسون. مطبعه بریل: لیدن.
    26. فخرالدین اسعد  گرگانی. (1349). ویس و رامین. به تصحیح ماگالی تودوا و الکساندر گواخاریا. تهران: انتشارات بنیاد فرهنگ ایران.
    27. فرخی سیستانی، ابوالحسن علی بن جولوغ. (1349). دیوان. مصحح محمد دبیرسیاقی. تهران: زوار.
    28. فردوسی، ابوالقاسم. (1963). شاهنامه. 9 جلد. زیر نظر ی.ا.برتلس. مسکو.
    29. ___________ (1335). شاهنامه. 7 جلد. به تصحیح محمد دبیرسیاقی. کتابفروشی حاج محمد علی علمی و ابن سینا
    30. ___________ (1387). شاهنامه. 7 جلد. به کوشش جلال خالقی مطلق. تهران: دایرة المعارف بزرگ اسلامی.
    31. فرهنگنامۀ قرآنی. (1377). 5 جلد. با نظارت دکتر محمدجعفر یاحقی. مشهد: بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی.
    32. قرآن قدس .(1364). 2 جلد. به تصحیح علی رواقی. تهران: مؤسسة فرهنگی شهید محمد رواقی.
    33. قزوینی، محمد. (1337). یادداشت‌های قزوینی. 10 جلد. به کوشش ایرج افشار. انتشارات دانشگاه تهران.
    34. قصص قرآن مجید برگرفته از تفسیر ابوبکر عتیق نیشابوری. (1347). به تصحیح یحیی مهدوی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
    35. محمدبن منوّر. (1381). اسرالتوحید فی مقامات شیخ ابی‌سعید. 2جلد. به تصحیح محمدرضا شفیعی کدکنی. تهران: انتشارات آگاه.
    36. مسعود سعد سلمان. (1362). دیوان. به کوشش رشید یاسمی. تهران: مؤسسة انتشاراتی امیرکبیر
    37. منصوری، یدالله. (1384). بررسی ریشه‌شناختی فعل‌های زبان پهلوی (فارسی میانه زردشتی). تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی.
    38. منوچهری دامغانی، ابوالنجم. (1347). دیوان. به تصحیح محمد دبیرسیاقی. تهران: زوار.
    39. ________________ (1375). دیوان. به تصحیح محمد دبیرسیاقی. تهران: زوار.
    40. نسفی، امام ابوحفص نجم‌الدین عمر بن محمد. (1376). تفسیر نسفی. 2 جلد. به تصحیح عزیزالله جوینی. تهران: انتشارات سروش.
    41. نصرالله منشی، ابوالمعالی. (1356). کلیله و دمنه. به تصحیح مجتبی مینوی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
    42. هوبشمان، هاینریش. (1386). تحول آوایی زبان فارسی (از هند و اروپایی تا فارسی نو). ترجمة بهزاد معینی سام. تهران: مؤسسة انتشاراتی امیرکبیر.

     

    ب)مقاله ­ها

    1. باقری، مهری. (1385). «اختلافات واجی ماده‌های مضارع و ماضی در زبان فارسی». نامة انجمن. سال ششم. شمارة 23. پاییز. صص10-5.
    2. رواقی، علی. (1346). «ساختمانی از فعل ماضی». مجلۀ دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران. سال شانزدهم. شمارۀ چهارم. بهار. ص381- 393.
    3. قلعه‌خانی، گلنار و اسفندیار طاهری. (1385). «ساختار فعل در فارسی میانه ترفانی و پهلوی اشکانی ترفانی». مجلة علوم اجتماعی و علوم انسانی دانشگاه شیراز. دورة بیست و سوم. شمارة اول. بهار. پیاپی46. صص107-89
    4. نوروزی، حامد. (1391). «تحول ساخت کنایی در فارسی نو» دستور. ویژه‌نامة نامة فرهنگستان. س3. شمارة 8. اسفند. صص 61-10.
    5. ویندفور، گرنوت. (1383). «حالت در زبان‌های ایرانی». ترجمة اسفندیار طاهری. نامة پارسی. س9. ش اول. بهار. صص 56-27.

     

    ج)منابع لاتین

     

    1. Cheung, Johny. (2007). Etymological Dictionary of the Iranian Verb. Leiden: Boston.
    2. čīdag ī handarz ī prōyōtkēšān, in Pahlavi Texts.  Shiraz: University of Pahlavi.
    3. handarz ī Ādurbād Mārspandān, in Pahlavi Texts. Shiraz: University of Pahlavi.
    4. Lazard, G. (1963). La Langue des Plus Anciens Monuments de La Prose Persane. paris: librairie c. klincksieck.
Journal of Prose Studies in Persian Literature
Volume 20, Issue 41
June 2017
Pages 309-329

Files

Share

How to cite

Statistics