%0 Journal Article %T اغراض ثانوی جملات خبری در تاریخ بیهقی %J نثرپژوهی ادب فارسی %I دانشگاه شهید باهنرکرمان %Z 2821-1847 %A طاهری, حمید %A حسنیها, عاطفه %D 2020 %\ 08/22/2020 %V 23 %N 47 %P 119-141 %! اغراض ثانوی جملات خبری در تاریخ بیهقی %K تاریخ بیهقی %K جملة خبری %K اغراض ثانوی %K بافت %R 10.22103/jll.2020.15070.2730 %X بحث جملات خبری و انشایی، به علم معانی که شاخه‌ای از علم بلاغت است، مربوط می‌شود. جملات خبری محتمل صدق و کذب‌اند و موضوع آن‌ها در عالم واقع حضور دارد؛ امّا در ادبیّات، با عالم و واقعیّت مجازی مواجه هستیم؛ بدین ترتیب نمی‌توانیم صدق و کذب قضایا را آن‌گونه که در واقع تعیین می‌کنیم، در ادبیّات نیز معیّن کنیم؛ لذا خبر در ادبیّات کلان است و جملات خبری در اغراض ثانوی و مجازی به کار می‌روند و این یکی از شگردهای بلاغت و عمیق ساختن ابعاد ادبی کلام است. تاریخ بیهقی، علاوه بر داشتنِ اطّلاعاتِ تاریخی، ویژگی‌های ادبی‌ و بلاغی نیز دارد. یکی از ویژگی‌ها، کاربرد جملات خبری با غرض ثانوی است. بیهقی با به کار بردنِ جملاتِ خبری با غرض ثانوی، انتقادات، جهان‌بینی‌ها و نگرش‌های خود را به خواننده منتقل‌می‌کند. آشنایی با اوضاع سیاسی و اجتماعیِ دورة غزنویان، در برداشت و تحلیل غرض ثانوی مؤثّر‌است. در این مقاله، سی و سه داستان از مجلّدات شش‌گانة تاریخ بیهقی بررسی‌شده‌است. پر بسامدترین اغراض ثانوی خبر، امر، هشدار، تحذیر از عاقبت امور، تشویق و ترغیب مخاطب و توصیف و فضاسازی است. %U https://jll.uk.ac.ir/article_2651_83712b5470f7039148dce7e798e7819f.pdf